Diz Protezi Hakkında Bilmeniz Gerekenler !

DİZ EKLEMİ NEDİR ?
Diz, vücuttaki en büyük eklemdir. Günlük rutin aktivitelerin yapılabilmesi için normale yakın bir diz fonksiyonuna ihtiyaç duyulur. Uyluk kemiğinin (femur) altucu, incik kemiği (kaval/ tibia) üstucu ve diz kapağı (patella) diz eklemini oluşturur. Femur ve tibiaya tutunan büyük bağlar dizin sağlamlık dengesini, uzun uyluk kasları ise kuvvetini sağlar. Bu üçü kemiğin görevi bir biri ile temasta olduğu eklem yüzeyleri kıkırdak ile kaplıdır; yastıkçık görevi olan bu kıkırdak sayesinde kemikler birbirleri üzerinde kolay hareket eder.

TOTAL DİZ PROTEZİ NEDİR ? 
Aşınmış olan eklem yüzeylerinin, metal ve polietilenden imal edilen, ağrısız eklem hareketi için tasarlanmış özel parçalar ile kaplanarak yapay bir eklem oluşturulmasıdır.

TOTAL DİZ PROTEZİ ÇOĞUNLUKLA HANGİ HASTALARA UYGULANIR ?

• Total diz protezi genelikle ileri derecede eklem aşınması olan kişilere uygulanır.
• Ağrı kesici, diz içi enjeksiyon uygulamaları ve fizik tedavi gibi yöntemlerle günlük ağrınızın tedavi edilememesi.
• Ağrınızın rutin günlük aktivitelerinize müsaade etmediği durumlarda.
• Dizinizde hareket ile beraber ileri derecede eğrilik, hareket kısıtlılığı veya her ikisininde olduğu durumlarda uygulanır.

DİZ EKLEMİNDE HASARA YOL AÇAN NEDENLER NELERDİR ?

• Diz kireçlenmesi (osteoartrit)
• Diz eklem içinin iltihaplanması (romatoid artrit)
• Diz kırığı
• Eklem içi kırıklar

TOTAL DİZ PROTEZİ KİMLERE UYGULANMAZ ? 

• Diz ve çevresinde aktif enfeksiyon varsa,
• Aşırı osteoporoz (kemik erimesi) varsa,
• Genel durum bozukluğu varsa,
• Diz bölgesindeki kaslar yeterince güçlü değilse,
• Diz çevresi sinir yaralanması varsa,
• Hastada genel olarak enfeksiyon varsa veya geçirilmiş enfeksiyon hikayesi varsa uygulanmaz.

TOTAL DİZ PROTEZİNİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR ?

Protez 4 ana parçadan oluşur;

Femoral kompenent: Uyluk kemiğine ait eklem yüzeyi hazırlanıp buraya yerleştirilir.

Tibial kompenent: Tibia denilen kaval kemiğine ait eklem yüzeyi hazırlanıp yerleştirilir. Patellar kompenent: Patellanın eklem yüzeyine yerleştirilir.

İnsert: Bu parça polietilen malzemeden yapılmış olup tibial ve femoral kompenent arasına yerleştirilen ara parçadır.

                                                          Diz protezi tipleri:

1. Tek bölmeli protezler

2. İki bölmeli protezler

3. Üç bölmeli protezler

   Bağlantısız protezler

   Yarı bağlantılı protezler

   Tam bağlantılı protezler

DİZ PROTEZİNDE YAŞ SINIR VAR MIDIR ?

Diz protezi zorunlu haller dışında genç hastalara uygulanmamaktadır. Diz protezi için bildirilen maximum yaş sınırıda yoktur. Fakat 55-60 yaşın altındaki hastalarda mümkün olduğu kadar protez uygulanmasından kaçınılmaktadır. 60 yaş ve üzerindeki hastalarda daha sık kullanılmaktadır.

DİZ PROTEZİNİN ÖMRÜ VAR MIDIR ? 

Çok değişik rakamlar bildirilmesine rağmen ortalama olarak 15 yıl boyunca %90 oranında protez değişiminin gerekmeyeceğini söyleyebilir. Buna rağmen bu süre hastanın yaşına, kilosuna, kemik kalitesine, genetik yapısına, aktivite durumuna ve uygulanan protezin yapsına göre değişebilmektedir.

TOTAL DİZ PROTEZİ AMELİYATININ RİSKLERİ NELERDİR ? 

• Sinir hasarı (%1’den daha düşük oranda)
• Damar hasarı (%1’den daha düşük oranda)
• Protez çevresinde kırık oluşması (%1’den daha düşük oranda)
• Çok nadiren aşırı kemik oluşumu ve buna bağlı hareket kısıtlılığı
• Kesi yapılan deri çevresinde his kaybı
• Erken dönemde protezde gevşeme olması (%3’den daha düşük oranda)
• Enfeksiyon oluşması ve protezin çıkarılması (%3 civarında)

DİZ PROTEZİ KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?

• Dizde bir miktar ağrı olması
• Tromboflebit
• Enfeksiyon
• Hareket kısıtlılığı
• Eklem instabilitesi
• Kırıklar
• Patella tendonu kopması
• Peroneus siniri yaralanmaları
• Protez gevşemesi
• Protez aşınması veya kırılması
• Yumuşak doku sıkışması
• Protezin revizyonu

YAPAY BİR DİZDEN BEKLENTİM NASIL OLMALIDIR ?

Yapay bir diz normal bir diz değildir ve doğal bir diz kadar iyi olamaz. Ameliyat ile ağrılarınız en az 15 yıl süre geçmiş olacaktır. Eğer eşlik eden başka sağlık sorunlarınız yok ise günlük normal aktivitelerin çoğunu rahatlıkla yapabilirsiniz. Doktorunuzun talimatları ile yapay dizinizle spor aktivetelerine katılabilirsiniz. Yapay dizinize aşırı yük bindirecek aktivitelerden kaçınmalısınız. Dizlerinde hareket kısıtlılığı olan hastaların %90’ı total diz protezi sonrası daha iyi bir hareket kabiliyetine sahip olur.